วันนี้เรามาทำความรู้จักกับ สภาวะสมดุล ของร่างกายกันหน่อยดีกว่าค่ะ เพราะความไม่สมดุลของร่างกายส่งผลเสียต่อร่างกายมากกว่าที่คุณคิด ที่สำคัญสิ่งที่บอกว่าสมดุลหรือไม่สมดุลนี่ มันมองไม่เห็นด้วยตาเปล่าได้ง่าย ๆ นี่สิ จะทำยังไง มาดูกันค่ะ
2 ตัวเอก ที่อยู่ใน สภาวะสมดุล ของร่างกาย
เริ่มจากการรู้จัก 2 ตัวเอกของเรื่องคือ สารต้านอนุมูลอิสระ และ อนุมูลอิสระ กันก่อนนะคะ เพราะเจ้า 2 ตัวนี้ เป็นตัวหลักในการเดินเรื่องวันนี้เลย
อนุมูลอิสระ (Free Radicals) คือ อะตอมหรือโมเลกุลที่ไม่เสถียรของพลังงาน เนื่องจากขาดอิเล็กตรอน จึงไปเหนี่ยวนำให้เกิดปฏิกิริยาแย่งชิงอิเล็กตรอนจากโมเลกุลอื่น ทำให้โมเลกุลอื่นเกิดรูปร่างบิดเบี้ยว ผิดเพี้ยนไป เกิดจากทั้งภายในและภายนอกร่างกาย ซึ่งก่อพิษให้ร่างกาย
- ภายในร่างกาย เกิดจากกระบวนการเผาผลาญในเซลล์ ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่ต้องเกิดกระบวนการนี้ แต่ถ้ามีการเผาผลาญที่มากเกินไปก็ส่งผลให้เกิดอนุมูลอิสระมากขึ้นตามไปด้วย เช่น การกินอาหารที่ให้พลังงานสูง กินอาหารมากเกินไป
- สิ่งกระตุ้นจากภายนอก เช่น รังสี UV มลพิษ การติดเชื้อ อาหารปิ้ง ย่าง
- อด รวมไปถึงความเครียดทางกาย เช่น อดนอน อดอาหาร ลดน้ำหนัก ออกกำลังกาย และความเครียดทางใจ
เมื่อเกิดอนุมูลอิสระ ซึ่งเป็นพิษกับร่างกาย ร่างกายจึงพยายามหาทางกำจัดพิษนี้ซึ่งต้องอาศัย “สารต้านอนุมูลอิสระ หรือ Antioxidants” เป็นตัวต้านทาน เมื่อไหร่ที่เราปล่อยให้อนุมูลอิสระมากกว่าสารต้านอนุมูลิสระ ร่างกายกำจัดอนุมูลอิสระไม่หมด อนุมูลอิสระก็จะเกิดการทำลายเซลล์ในร่างกายแบบช้า ๆ “Oxidative damaged” เข้าสู่ภาวะที่เรียกว่า “Oxidative stress” เกิดความเสื่อมของอวัยวะ นำมาสู่โรคภัยต่าง ๆ เช่น โรคหัวใจ สมองเสื่อม ความดัน ไขมันสูง เบาหวาน โรคอ้วน ริ้วรอย แก่กว่าวัย รวมไปจนถึงมะเร็ง
เห็นไหมล่ะคะว่าเจ้าความไม่สมดุลในร่างกายที่ว่า มันส่งผลรุนแรงและร้ายกาจกับเราขนาดไหน ในปัจจุบันจึงมีการทดสอบว่าร่างกายเรามีความสมดุลในร่างกายหรือไม่ ด้วยการตรวจเช็ก อนุมูลอิสระ และประสิทธิภาพของสารต้านอนุมูลอิสระ เพื่อบ่งชี้ว่าร่างกายอยู่ในสภาวะที่สมดุลหรือไม่ มีความเสี่ยงในการเกิดโรคเรื้อรังมากน้อยในอนาคต และเพื่อเฝ้าติดตามการรักษาได้ด้วย โดยรายการตรวจมี 2 รายการดังนี้
- d-ROMs Test เป็นรายการตรวจประเมินสภาวะที่ร่างกายถูกทำลายโดยสารอนุมูลอิสระ ด้วยการวัดปริมาณ R-OOH
- PAT Test เป็นการตรวจประเมินสภาวะที่ร่างกายแสดงถึงประสิทธิภาพหรือศักยภาพในการต่อต้านอนุมูลอิสระ ด้วยการตรวจหา Total Anti-oxidant
ใครที่ควรตรวจเช็ก d-ROMs/PAT Test
- กลุ่มคนที่ดูแลสุขภาพ ต้องการตรวจเพื่อประเมินสุขภาพ สภาวะความสมดุลของร่างกาย
- ผู้ที่มีโรคประจำตัว โรคเรื้อรัง ผู้ที่ได้รับการรักษาด้วยกลุ่มเคมีบำบัด กินยาต่อเนื่อง หรือรับประทานกลุ่ม Anti-Oxidant supplement เป็นประจำ
สุดท้ายนี้ถ้าใครไม่อยากป่วยง่าย ไม่อยากแก่เร็ว มีริ้วรอยเร็ว ๆ ก็ควรลดการกระตุ้นให้ร่างกายสร้างอนุมูลอิสระ และเพิ่มสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น รับประทานผักผลไม้เป็นประจำ เพื่อให้ได้วิตามิน A,C,E, Lycopene, Beta-carotene ,Coenzyme Q10 นอกจากนี้อย่าลืม นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ (22.00-02.00 น.) ระวังความเครียดในการแต่ละวัน หาเวลาท่องเที่ยว พักผ่อน ออกกำลังกายแต่พอดี ลดการรับประทานอาหารที่ให้พลังงานสูง แป้ง น้ำตาล อาหารปิ้งย่างนะคะ