240704 CRP และ hsCRP กับการอักเสบ

CRP และ hs-CRP เกี่ยวกับการอักเสบอย่างไร?

CRP คืออะไร? เกิดขึ้นได้อย่างไร?

CRP (C-reactive protein) เป็นโปรตีนที่ถูกสร้างขึ้นจากตับ ปกติตรวจพบได้แต่จะมีปริมาณน้อย ๆ เมื่อมีการอักเสบเกิดขึ้นในร่างกาย ตับจะถูกกระตุ้นให้สร้าง CRP อย่างรวดเร็ว ตั้งแต่ 6-48 ชม. เลย การอักเสบนี้เกิดขึ้นได้ทั้งจากการติดเชื้อ กล้ามเนื้ออักเสบ รวมถึงโรคมะเร็ง เพื่อช่วยเยียวยาและฟื้นฟูสู่สภาพปกติ

การตรวจ CRP และ hs-CRP แตกต่างกันอย่างไร?

แต่การตรวจ CRP เพื่อประเมินการอักเสบนั้นมีความไวค่อนข้างต่ำ ความจำเพาะต่ำ เพราะเกิดสูงขึ้นได้จากหลายสาเหตุของการอักเสบอย่างที่บอกไปข้างต้น จึงมีการตรวจที่มีความไวสูงขึ้น คือ hs-CRP (high sensitivity-CRP)  ซึ่งมีความไวและจำเพาะอย่างมากกับการพยากรณ์การเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจอุดตัน และประเมินพยาธิสภาพได้อย่างดีเยี่ยม

เพราะฉะนั้นการตรวจวัดการอักเสบด้วยการตรวจ CRP จึงนิยมใช้ในการตรวจสำหรับกรณีที่มีการอักเสบปกติ จนถึงสูงประมาณ >10 mg/L. ขณะที่ hs-CRP ซึ่งมีความไวสูงกว่า วัดค่าการอักเสบที่ต่ำ ๆ ประมาณ < 10 mg/L. ซึ่งพบได้ในโรคหัวใจและหลอดเลือด จึงได้นำ hs-CRP มาใช้เพื่อประเมินโรคหลอดเลือดหัวใจ บางครั้งก็เรียกว่า cardiac-CRP (c-CRP) และยังได้นำมาคำนวณร่วมกับค่าไขมัน ในผู้ป่วยโรคหัวใจ

CRP

ตารางความสัมพันธ์ของเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด (thrombosis) กับค่า hs-CRP จาก CDC (Centers for Disease Control) และAHA (American Heart Association) 

ความเสี่ยง                              ระดับ hs-CRP

ต่ำ                                          < 1 mg/L.

ปกติ                                        1-3 mg/L.

สูง                                          > 3 mg/L.

สรุปแบบเข้าใจง่าย

  • เลือกตรวจ CRP ในกรณีที่มีการเปลี่ยนแปลงค่าที่ > 10 mg/L. (อักเสบมาก เช่นติดเชื้อแบคทีเรีย โรค SLE โรครูมาตอยด์)
  • เลือกตรวจ hs-CRP ในกรณีที่มีการเปลี่ยนแปลงค่าต่ำ ๆ ที่ < 10 mg/L. (อักเสบน้อย ๆ เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจ) ประเมินร่วมกับค่าไขมันในเลือด

หาตรวจแล้วพบว่ามีค่า hs-CRP สูง อยากจะลด hs-CRP ทำอย่างไรได้บ้าง

  • ปรับไลฟ์สไตล์ : ออกกำลังกาย ลดการดื่มแอลกอฮอล์ ลดการสูบบุหรี่ ควบคุมความดันโลหิต
  • อาหารและสารอาหารที่ควรทาน : ขมิ้นชัน ขิง ชาเขียว โพรไบโอติกส์ แอล-คาร์เนทีน แมกนีเซี่ยม โอเมกา 3 วิตามิน C D E สังกะสี

นอกจากนี้ยังมีการตรวจวัดการอักเสบอีกรายการคือ ESR (erythrocyte sedimentation rate) วัตถุประสงค์คล้ายการตรวจ CRP คือเช็คการอักเสบ ที่เกิดอันตรายต่อเนื้อเยื่อ มีข้อดีคือ ราคาถูก แต่ก็มีข้อเสียหลายอบ่าง เช่น ใช้เวลาตรวจนาน ใช้เลือดเยอะ ขาดความจำเพาะ ปัจจุบันจึงนิยมใช้การตรวจแบบ CRP ทดแทน

เพราะฉะนั้น หากคุณกำลังสนใจหรือมีความจำเป็นในการตรวจรายการไม่ว่าจะเป็น CRP หรือ hs-CRP หรือ ESR ควรเลือกการตรวจให้ถูกต้องหรือปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางด้านนี้โดยเฉพาะนะคะ

ติดต่อสอบถาม หรือ นัดหมายได้ที่

มหาชัย ทีแอลซี สาขา มหาชัย
เฮลท์แลป สาขา อ่อนนุช
เฮลท์แลป สาขา หัวหิน
นุชรัตน์เฮลท์แลป สาขา หัวนา

บทความที่เกี่ยวข้อง

บทความยอดนิยม

You cannot copy content of this page