แอดมินกำลังจะพูดถึง ” วิตามินดี ” ที่มัน ดี้ ดี ต่อร่างกายเราค่ะ ไม่กี่วันที่ผ่านมามีลูกค้าวัยประมาณ 30 ต้นๆมาสอบถามเรื่องการตรวจเกี่ยวกับกระดูก ตรวจได้ยังไงบ้าง เพราะเค้ามีปัญหาเรื่องข้อกระดูกที่เข่ามานาน กินยาก็ดีบ้าง ไม่ดีบ้าง เลยอยากดึงเอาเรื่องของการตรวจวัดที่มาของความแข็งแรงของกระดูกแค่ “ ส่วนหนึ่ง ” มาเล่าสู่กันฟังนะคะ
วิตามินดี (Vitamin D) เป็นวิตามินที่ละลายในไขมัน ปกติมีอยู่ในอาหารน้อยมาก ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ตัว คือ
- วิตามิน ดี 2 (Ergocalciferol) ร่างกายได้มาน้อยมาก โดยหาได้จากอาหารพืช จำพวกยีสต์
- วิตามินดี 3 (Cholecalciferol) ร่ายกายได้มามากจาก 2 ทาง
- ผิวหนังสร้างเองเมื่อได้รับแสงแดดจากรังสีอุลตราไวโอเลตชนิด บี UVB มันจะไปเปลี่ยนโคเลสเตอรอลใต้ผิวหนังชื่อ 7-dehydrocholesterol เป็นวิตามินดี 3 ให้ทุกคนได้นำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ แล้วอะไรบ้างละที่ป้องกัน UVB ก็…เมฆเอย ร่มเงาใต้ตึก ต้นไม้ หมอก(จางๆและควัน) คนผิวคล้ำ (หรือเรียกง่ายๆว่าดำ) คนที่ชอบทากันแดด แม้กระทั่งกระจกใสก็ผ่านไม่ได้นะคะ ถ้าคุณจะคิดรับวิตามินดี 3 แบบนั่งชิลล์ ๆ จิบกาแฟที่โต๊ะทำงาน ข้างหน้าต่าง วิวดี ๆ คงต้องบอกว่าไม่ได้เปลี่ยนวิธีดีกว่าค่ะ แต่ถ้ามากเกินไปก็ระวังมะเร็งผิวหนังถามถึงนะคะ ผิวแห้ง แก่เร็ว ซึ่งสาวๆหลายคนคงไม่พึงปรารถนา
- อาหารจำพวกสัตว์เช่น น้ำมันตับปลา ปลาแซลมอน นมวัว ปลาทู (2 นิ้ว) ไข่แดงก็มีวิตามินดีนะคะ
โดยวิตามินทั้ง D2 และ D 3 จะถูกร่างกายเปลี่ยนไปเป็น ไฮดร๊อกซี่วิตามินดี หรือ 25(OH)D ที่ตับ และไดไฮดร๊อกซี่วิตามินดี (หรือ 1,25-dihydroxyvitamin D หรือบางทีก็เรียกว่า 25(OH)2D หรือแคลซิทริโอล (calcitriol) ที่ไต ส่วนที่เราเจาะเลือดเช็คดูระดับวิตามินดีนั้นวิธีที่ดีที่สุดคือการตรวจหา ไฮดร๊อกซี่วิตามินดี หรือ 25(OH)D เพราะอยู่ในร่างกายนานที่สุด 15 วันก่อนจะสลายไป โดยมีเกณฑ์วัดว่า
- < 12 ขาดวิตามินดี เป็นโรคกระดูกอ่อนกระดูกพรุน
- 12-20 วิตามินดีไม่เพียงพอสำหรับการมีสุขภาพกระดูกและทั่วไป
- >= 20 วิตามินดีพอเพียงสำหรับการมีสุขภาพกระดูกและสุขภาพทั่วไป
- > 50 วิตามินดีมากเกินไป อาจเป็นพิษได้
ข้อมูลของสถาบันแพทย์แห่งชาติอเมริกัน NIH : Update 17.11.54
แต่เพราะพออายุยิ่งมาก อวัยวะทั้งผิวหนังที่เหี่ยวย่น ตับและไตเองก็จะมีประสิทธิภาพในการทำงานลดลง ต่อให้กินเยอะเพียงพอก็อาจจะยังขาด ประโยชน์ของวิตามินดีนั้นก็เพื่อป้องกันโรคกระดูกอ่อน กระดูกพรุน กระดูกหักง่าย กล้ามเนื้ออ่อนแรง แต่ขณะเดียวกันก็มีพิษก็มีนะคะ ถ้ามากเกินไป ส่วนใหญ่เกิดจากการกินวิตามินเสริมโดยตรง อาจทำให้คลื่นไส้ อาเจียน เพราะฉนั้นจะกินอะไรก็ดูที่เพียงพอและเหมาะสมแล้วกันนะคะ