ถ้าคุณสงสัยว่ากินก็ไม่เยอะนะ ทำไมถึงอ้วนขึ้น? บางทีมันอาจจะไม่ได้เกี่ยวกับการกิน แต่มันเกี่ยวกับฮอร์โมน ความเครียด ต่างหากหล่ะ
บารัค โอบามา กล่าวว่า “ฮอร์โมน ความเครียด หรือ คอร์ติซอล คือศัตรูหมายเลขหนึ่งของสุขภาพประชาชน”
เป็นคำกล่าวที่ควรเห็นด้วยอย่างมาก เพราะฮอร์โมนคอร์ติซอลนี้ เหมือนตัวร้ายที่คอยซุ่มทำลายอยู่อย่างแนบเนียน หากคุณ คอร์ติซอล สูงกว่าปกติ นั่นหมายถึงคุณกำลังเครียดอยู่ และไม่ว่าอย่างไรก็ตามคุณอาจไม่รู้ตัวเลยด้วยซ้ำว่าคุณกำลังเครียด
และนั่นเป็นที่มาของไขมันสะสมในร่างกาย โรคอ้วน ความดันสูง นอนไม่หลับ ป่วยง่าย ขี้ลืม สมาธิสั้น และปัญหาอื่น ๆ อีกมากมาย
Cortisol คือฮอร์โมนที่ถูกสร้างจากต่อมเหนือไต (Adrenal gland) ควบคุมการสร้างโดยฮอร์โมน Adrenocorticotropic hormone (ACTH) หลั่งออกมาเพื่อตอบสนองต่อความเครียดทั้งทางร่างกายและสภาพจิต
โดยช่วงเวลาที่ระดับฮอร์โมน Cortisol หลั่งออกมาสูงสุดคือ 08.00 น. ซึ่งระดับคอร์ติซอลจะมีผลต่อระบบภูมิคุ้มกัน ควบคุมการทำงานของอินซูลิน ควบคุมความดันโลหิต
เมื่อใดก็ตามที่เราอยู่ในสภาวะเครียด ร่างกายจะหลั่งคอร์ติซอลออกมาเพื่อยับยั้งการทำงานต่าง ๆ ที่ไม่จำเป็นของร่างกายเพื่อใช้พลังงานทั้งหมดจัดการกับความเครียดแทน
เรียกได้ว่าทำให้ร่างกายของเราตื่นตัวพร้อมรับมือนั่นเอง ดังนั้นเวลาที่เราเครียดหรือกดดันมาก ๆ เราจึงมักพลาดพลั้งทำอะไรรุนแรง ก้าวร้าว หงุดหงิดได้ง่าย
ทั้งนี้ระดับคอร์ติซอลที่สูงทำให้ภูมิคุ้มกันร่างกายลดลง เป็นเหตุให้เราป่วยง่าย ทั้งยังทำให้เรามีอาการอยากอาหารโดยเฉพาะของหวาน ทำให้เกิดเป็นโรคอ้วน ความดันและอื่น ๆ ตามมา
ปกติการทำงานของคอร์ติซอลจะเกิดขึ้นในระยะเวลาสั้น ๆ เพื่อจัดการกับความเครียดที่เกิดขึ้นเท่านั้น ปัญหาก็คือหากคุณมีระดับคอร์ติซอลสูง เมื่อมีความเครียดเป็นระยะเวลานานโดยไม่รู้ตัว ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์และร่างกายเป็นอย่างมาก แต่ถ้าหากคุณมีน้อยเกินไป จะทำให้ขาดการตื่นตัวรับมือกับปัญหาต่าง ๆ จะส่งผลให้เกิดปัญหาต่างๆตามมาได้มากมายเช่นกัน
อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันมีหลายคนใช้ชีวิตโดยที่ไม่ตระหนักรู้ว่ามีอาการเครียดสะสม ไม่ว่าจะเป็นพฤติกรรมที่แสดงออกโดยการกินเยอะ นอนไม่หลับ หงุดหงิด ร้องไห้บ่อย บางคนถึงขั้นแสดงกริยาก้าวร้าวออกมาได้เลย แบบนี้แล้วการลดคอร์ติซอลให้อยู่ในระดับปกติจึงเป็นสิ่งที่พึงกระทำ วิธีง่ายๆเช่น พักผ่อนให้เพียงพอ รับประทานอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายอย่างหนัก เป็นต้น
หากคุณเป็นคนหนึ่งที่น้ำหนักเพิ่มโดยไม่รู้ตัว นอนไม่หลับ หงุดหงิดบ่อย คิดมากตลอด นั่นอาจเกิดเพราะระดับฮอร์โมนคอร์ติซอลในเลือดคุณสูงกว่าปกติก็ได้