วิตามิน ดี (Vitamin D) หลายคน ก็ได้ยินกันมานาน บางคนก็ได้ยินแต่เด็ก ว่าเป็น วิตามิน ชนิดนึง แต่หลายๆคนก็ไม่รู้ถึง สรรพคุณของมัน บทความนี้เราจะมาอธิบายกันค่ะ ว่า วิตามิน ดี (Vitamin D) ดีอย่างไร? และ ได้รับจากไหนบ้าง?

วิตามิน ดี เป็น วิตามิน ที่มีความสำคัญมากตัวหนึ่ง เพราะช่วยดูดซึม แคลเซียม และ ฟอสฟอรัส ซึ่งจำเป็นต่อการเจริญเติบโต และเสริมสร้างความแข็งแรงของกระดูกและฟัน

เมื่อเราขาด วิตามิน ดี หรือ วิตามิน ดี ต่ำกว่าปกติเป็นระยะเวลานาน ๆ จะส่งผลให้เกิดปัญหาในส่วนของการสร้างและสะลายกระดูกที่ผิดปกติไป คือ มีการสร้างกระดูกลดลง – สลายกระดูกมากขึ้น เกิดภาวะกระดูกพรุน (Osteomalacia) ซึ่งพบมากในผู้สูงอายุ ส่วนที่พบในเด็กจะเรียกว่า โรคกระดูกอ่อน (Rickets)

แต่ในปัจจุบันกลับตรวจพบการขาด วิตามิน ดี มากขึ้นในกลุ่มคนวัยทำงานเกือบร้อยละ 36.51% เนื่องจากเลี่ยงการออกแดด ทำงานในห้องแอร์ ทำงานในตึกกันมากขึ้น ออกกำลังกายในร่มแทนกลางแจ้งเพราะกลัวผิวคล้ำเสีย นอกจากนี้ยังรวมไปถึงการใช้ครีมกันแดด ก็ทำให้การได้รับวิตามินดีลดลง

แล้วเราได้รับ วิตามิน ดี จากไหนบ้าง

1. อาหาร เช่น กลุ่ม ปลาแซลมอน แมคเคอแรลปรุงสุก ทูน่ากระป๋อง ธัญพืช นม ไข่แดง

2. แสงแดด การที่จะได้รับ วิตามิน ดี จากแสงแดดนั้นต้องให้ผิวหนังสัมผัสกับแสงอาทิตย์โดยตรง ไม่มีกระจกหรือเสื้อผ้า หรืออะไรก็แล้วแต่คั่น อย่างน้อย 15 นาทีทุกวัน

ปัจจัยที่ส่งผลต่อการมี วิตามิน ดี ลดลง

– อยู่ในที่ร่ม ไม่โดนแสงแดดโดยตรงที่ผิวหนัง คนผิวคล้ำ จะมีการดูดซึม วิตามิน ดี ได้น้อยกว่า คนผิวขาว

– คนที่มี โรคระบบลำไส้ ที่มีการดูดซึม ไขมัน ได้น้อย และ วิตามิน ดี ได้น้อยลง

– โภชนาการไม่ดี กินอาหารไม่ครบไม่ถูกต้อง

– เป็น โรคเรื้อรัง บางชนิด เช่น ภูมิแพ้ โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคกระดูก โรคไต โรคตับ

– เป็นโรคเบาหวาน โรคอ้วน เพราะจะมี วิตามิน ดี (Vitamin D) เก็บไว้ที่ชั้นใต้ผิวหนัง ไม่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้

– ได้รับยากันชัก หรือยากลุ่มสเตียรอยด์ต่อเนื่อง

– ผู้สูงอายุ

ประโยชน์ของ วิตามิน ดี มีอะไรบ้าง

– กล้ามเนื้อ กระดูกและฟันแข็งแรง ส่งผลต่อการเจริญเติบโตที่ดี

– ช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย ป้องกันมะเร็งชนิดต่าง ๆ

– ป้องกันโรคเบาหวานชนิดที่ 1 ภาวะดื้ออินซูลิน

– ป้องกันโรคกลุ่มการอักเสบทางเดินอาหาร IBD โรค MS

วิตามินดี (Vitamin D total) แบ่งเป็น 2 แบบคือ

1. Vitamin D2 ร่างกายสร้างเองไม่ได้ จะได้รับมาจากการกินอาหาร หรืออาหารเสริม

2. Vitamin D3 ร่างกายได้รับจากแสงแดด นำมาสังเคราะห์เป็นวิตามินดีที่ผิวหนังกำพร้า (ชั้นนอกสุด)

เกณฑ์ระดับวิตามินดี Vitamin D total หรือ Vitamin 25(OH)D ในร่างกาย

25 (OH)D น้อยกว่า 20 ng/mL. ———— สภาวะขาดวิตามินดี

25 (OH)D 20-30 ng/mL. ——————- วิตามินดีในเลือดไม่เพียงพอ หรือน้อยเกินไป

25(OH)D มากกว่า 30 ng/mL. ————– วิตามินดีในเลือดเพียงพอ

อายุที่มากขึ้น ฮอร์โมนที่เปลี่ยนไปส่งผลต่อการดูดซึมแคลเซียมได้ลดลง ทำให้ความแข็งแรงของกระดูกก็ลดลงเช่นกัน ประจวบกับหากการได้รับวิตามินดีไม่เพียงพอ ส่งผลการเจริญเติบโตของกระดูกและฟันไม่ดี ไม่แข็งแรง เกิดภาวะกระดูกพรุน กระดูกหัก แตกง่าย และเกิดปัญหากล้ามเนื้ออ่อนแรงได้ด้วย

เพราะฉะนั้นการตรวจวัดวิตามินดี จึงเป็นเรื่องสำคัญในทุกช่วงอายุ ทั้งเด็กที่ไม่ค่อยรับประทานอาหารครบ 5 หมู่ ผู้สูงอายุที่เข้าสู่โหมดวัยทอง และวัยทำงานที่ไม่ค่อยจะยอมให้แดดได้สัมผัสผิวของคุณโดยตรง

และอีกอย่างที่ต้องเตือนกันเอาไว้ก่อน สำหรับผู้ที่นิยมชมชอบในการกินผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร บางคนซื้อวิตามินมากินโดยที่ไม่ตรวจเช็กก่อนว่าร่างกายขาดอยู่หรือเปล่า อาจจะส่งผลเสียมากกว่าผลดีได้นะคะ

วิตามินดีตัวนี้ก็เช่นกัน เนื่องจากเป็นวิตามินที่ละลายในไขมัน จึงขับส่วนเกินได้ยากกว่าวิตามินที่ละลายในน้ำ ทำให้แคลเซียมในเลือดสูงเกินไป ส่งผลต่อไตและหัวใจทำงานมากขึ้น เกิดนิ่วในไตได้นะคะ