สวัสดีคุณผู้อ่านที่รักทุกท่านนะคะ ในครั้งนี้ดิฉันขอนำทุกท่านกลับเข้าสู่บทความเพื่อความสวย-ความงามกันสักหน่อย ส่วนเรื่องที่จะนำมาเสนอในครั้งนี้เป็นเรื่องที่คุณผู้อ่านหลาย ๆ ท่านต้องเคยได้ยินและรู้จักแน่นอนค่ะ นั่นคือเรื่องของ สาร อนุมูลอิสระ (Free Radicle)
โดยเจ้าสารตัวนี้อาจจะถือได้ว่าเป็นต้นตอของปัญหาที่เลวร้ายทั้งหลายภายในร่างกายของเราไม่ว่าจะเป็น ความแก่, ความเสื่อมของอวัยวะต่าง ๆ, โรคหัวใจ ตลอดจนถึงโรคมะเร็ง แล้วสาร อนุมูลอิสระ มันคืออะไร? เกิดจากสาเหตุใด? แล้วป้องกันได้ไหม? วันนี้ดิฉันจะตอบคำถามเหล่านี้ให้กับคุณผู้อ่านทุกท่านเองค่ะ
อนุมูลอิสระ (Free Radicle) คือ โมเลกุลหรืออะตอมที่ไม่เสถียรเนื่องจากขาด อิเลกตรอน โดยปกติในร่างกายของเรามีโมเลกุลหรืออะตอมที่มีอิเลกตรอนอยู่เป็นจำนวนคู่ (นึกถึงจักรยานที่มีล้อหายไป 1 ล้อ จักรยานคันนั้นก็จะใช้ไม่ได้ล้อที่หายไปก็กลายเป็นอนุมูลอิสระที่ล่องลอยหาจักรยานคันใหม่ที่จะไปอยู่ด้วย) ในกรณีที่ร่างกายมีการสูญเสียอิเลกตรอนจากการถูกอนุมูลอิสระแย่งจับ เช่น จากกระบวนการเผาผลาญสารอาหาร ร่างกายจำเป็นต้องอาศัยออกซิเจนช่วยในกระบวนการนี้ทำให้ได้ออกซิเจนที่มีประจุลบหรือก็คืออนุมูลอิสระนั่นเอง ทำให้โมเลกุลของเซลล์ในร่างกายไม่เสถียร สามารถสร้างพันธะกับสารอื่นได้อย่างรวดเร็ว เป็นสาเหตุให้สารเหล่านั้นเกิดการเสื่อมสภาพเรียกปฏิกิริยานี้ว่า ออกซิเดชั่น (Oxidation) ซึ่งในความเป็นจริงนั้นร่างกายเรามีการสร้างสารอนุมูลอิสระมาตั้งแต่เกิดอยู่แล้ว เพราะอนุมูลอิสระมีประโยชน์ต่อการให้พลังงานแก่ร่างกายสูง ช่วยทำลายเชื้อโรค และต่อต้านโรคได้ ซึ่งในช่วงวัยเด็กและวัยรุ่นร่างกายเราจะยังสามารถกำจัดสารอนุมูลอิสระได้ดี แต่เมื่อเราอายุมากขึ้น ประกอบกับการได้รับสารอนุมูลอิสระเพิ่มจากการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น การทานเนื้อสัตว์ในรูปการปิ้ง-ย่างที่มีส่วนประกอบของไขมันสูง, การทานของทอดจากน้ำมันที่ใช้ทอดอาหารซ้ำ ๆ, รังสียูวี, มลพิษในอากาศ, การดื่มสุรา, สูบบุหรี่ หรือความเครียดจากการใช้ชีวิตประจำวัน ล้วนส่งผลให้ร่างกายได้รับและสะสมสารอนุมูลอิสระมากยิ่งขึ้น หากร่างกายไม่สามารถกำจัดสารเหล่านี้ได้หมดก็จะส่งผลทำให้เซลล์ของอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกายเกิดความเสียหายได้ เช่น ทำลายภูมิคุ้มกัน ทำให้เกิดการเสื่อมถอยของร่างกายที่แสดงออกมาในรูปแบบของริ้วรอยก่อนวัย และความเสื่อมของอวัยวะต่าง ๆ หรือที่แย่ที่สุดคือก่อตัวเป็นเซลล์มะเร็ง
แต่ก็ใช่ว่าจะไม่มีทางป้องกันหรือกำจัดเจ้าอนุมูลอิสระเหล่านี้ได้หรอกนะคะ โดยร่างกายอันแสนชาญฉลาดของเราก็มีกลไกที่จะกำจัดสารอนุมูลอิสระได้ 2 ทางคือ
- การใช้เอนไซม์ (Enzyme) ที่ร่างกายสร้างขึ้นเพื่อจับกับอนุมูลอิสระ แต่การสร้างเอนไซม์เหล่านี้มักไม่เพียงพอต่อความจำเป็นของร่างกาย ประกอบกับคนเราเมื่อมีอายุมากขึ้นการสร้างสารเอนไซม์ก็ลดลง
- การใช้สารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant) ที่ร่างกายสร้างเองและจากอาหาร เช่น วิตามินอี เบ้ตาแคโรทีน แอนโทไซยานิดิน (anthrocyanidin) สารประกอบโฟลีฟีนอลต่างๆ เช่น แทนนิน แคทซิชิน รวมถึงโคเอนไซม์คิวเท็น (CoenzymeQ10) หรือโคคิวเท็น (Co Q10) สารต้านอนุมูลอิสระจึงเป็นปัจจัยสำคัญที่สามารถป้องกันและชะลอการเกิดโรคภัยไข้เจ็บต่าง ๆ รวมถึงการเกิดริ้วรอยที่ทำให้ดูแก่ชราก่อนวัยอันควรจากอนุมูลอิสระได้
ดังนั้นเราควรให้ความสำคัญกับการเลือกทานอาหารให้มากขึ้น โดยเฉพาะอาหารที่มีประโยชน์ต่อการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกาย และมีคุณสมบัติเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีประสิทธิภาพสูง นั่นก็คือกลุ่มของผัก-ผลไม้สด ๆ ประกอบกับการออกกำลังกายสม่ำเสมอก็จะช่วยให้สุขภาพดีทั้งจากภายในและภายนอกอย่างแน่นอนค่ะ